Pilatesin popülaritesi her geçen gün artmaya devam etmekte. Yüz yıllık bir geçmişi olan pilatesin faydalarına değinecek olursak; genel olarak vücudun gücünü artırır, vücut geliştirme hedefine destek verir, dengeyi ve koordinasyonu sağlar, duruş bozukluğuna önemli derecede etki eder, esnekliği artırır, sırt ağrılarına iyi gelir, derin stabilizatörleri çalıştırır ve zihnin beden ile bütünleşmesini sağlar.
Pilates denince akla ilk gelen kelime ne olmalıdır?
Cevap, kesinlikle kontrol! Pilatesin kurucusu olan “Joseph Hubertus Pilates” bu sistemin adını ilk olarak “kontroloji” olarak tanımlamıştır. Çünkü, pilates egzersizlerinde kontrol ve konsantrasyon olmaksızın yapılan pilates hareketleri hedef ve amacını kaybeder. J.Pilates “Dikkatsizce 20 tekrar yapmaktansa 5 tekrarı mükemmel bir şekilde yapmak daha iyidir.” şeklinde bu düşüncesini ifade etmiştir.
Kontrolden kastedilen tam olarak ne?
Kabaca özetleyecek olursak; uzuvlar hareket ettikçe hareketsiz kalan bölgeyi stabil tutmayı amaçlıyoruz. Örneğin; sırt üstü yapılan karın çalışmalarındaki fleksiyon (bükülme)esnasında kalça kemiği ve kürek kemiklerini stabil tutmalıyız ki hareketin optimum formunu yakalayabilelim.
Peki, neden?
Pelvisi (kalça kemiği) sabit tutmanın yararı ne derseniz; burada core (iç ünite) devreye giriyor.
Core dediğimiz derin kas grubunu efektif hale getirebilmemiz için omurganın ve pelvisin nötral pozisyonunun korunması gerekmektedir. Ve aktif olabilmesi için bir şeye daha ihtiyaç duyar: Nefes!
J. Pilates bu konuyu “Nefes hayatımızın ilk ve son aktivitesidir. Hayatımız ona bağlıdır.” sözüyle özetlemektedir.
Bir pilates seti esnasında hareketi kolaylaştırmak ya da zorlaştırmak, gücü yükseltmek, dokular arası oksijen geçişini arttırmak ve akciğer kapasitesini geliştirmek için nefese ihtiyaç duyarız.
Egzersize ya da kişiye göre değişiklik gösterse de pilateste genel olarak yatay kostal nefes diye adlandırdığımız nefesi kullanırız. Yani nefesi alırken karnı şişirmeden onu kaburgaların yanlarına doğru yollarız. Nefes verdiğimizde ise core bölgesinin bir korse olduğunu hayal ederek korseyi daraltıp kaburgaları içeri doğru kapatarak nefes veririz.
Hareket esnasında kişinin pelvis ve lumbar(bel) omurgası nötral pozisyonda iken nefes alıp vermesi core bölgesini aktif hale getirir ve güçlenmesini sağlar.
En çok merak edilen konulardan biri olan soru: Pilates gerçekten kilo verdirir mi?
Pilates kilo verme amaçlı bir sistem değildir. Fakat sağlıklı beslenme ve kardiyo ile desteklendiğinde zayıflama konusunda da yardımcı olacaktır. Kas kütlenizi arttıracağı için, kilo kaybını kastan değil de yağdan kaybedeceksiniz ve bu sayede hem daha ince hem de daha sağlıklı bir bedene sahip olabilirsiniz!
Hayır, belirli bir yaştan sonra kemik uzunluğu değişmez. Bu yüzden pilates boy uzatmaz. Fakat, omurga odaklı bir egzersiz olduğundan ve duruş bozukluğuna olan olumlu etkisinden ötürü omurga olması gerektiği uzunluğa gelir ve kişi öncesine nazaran daha uzun görüntü sergiler.
Evet, evde pilates yapılabilir. Pilates topu en popüler evde egzersiz ekipmanları arasında yer alsa da pilates aslında herhangi bir ekipmana ihtiyaç duymadan yapabileceğiniz bir spordur. Fakat kişinin önce kendi bedenini tanıması gerekir.
Zayıf noktalarını saptaması, vücudunu ve kaslarını nasıl kullanıp kontrol edebileceğini bilmesi gerekir. Örneğin; karın kasları zayıf olan bir kişinin, mekik hareketlerinde boynu ağrıyabilir, böyle bir durumda kişinin kesinlikle o hareketten kaçınması gerekir. Demek ki karın kasları henüz bu hareket için hazır değil, alternatif hareketleri bilip ona göre planlama yapması gerekiyor. Böyle bir durumda mekik değil de plank hareketleri ile karın biraz güçlendikten sonra fleksiyonlar eklenebilir.
Sakatlanma olasılığını düşünecek olursak; en çok üzerinde durduğumuz konuyu tekrar hatırlatmak istiyorum. Pilates; kontrollü, iyi tasarlanmış, yavaş ama akıcı, konsantrasyonu kaybetmeden ve nefes tekniklerini de unutmadan yapıldığında çok güzel sonuçlar doğurabilir.
Kaç derste etkisi hissedilir? Haftada kaç gün yapılmalıdır?
Pilatesin en az iki gün mümkünse üç gün yapılması etkili sonuçların alınmasını sağlamaktadır. J. Pilates “10 derste farkı hissedecek, 20 derste farkı görecek ve 30 derste ise yeni bir vücuda sahip olacaksınız.” sözüyle bu egzersiz programının etkisini açıklamaktadır.